AFMP wil evaluatie van tijdelijke vaccinatieregeling
De AFMP pleit voor een grondige evaluatie van de Wet Immunisatie Militairen (WIM), de Regeling Immunisatie Militairen (RIM) en de hierop gebaseerde Tijdelijke regeling vaccinatie COVID-19, die nog het gehele jaar van toepassing is bij Defensie. Laatstgenoemde regeling is half december 2022 verlengd tot 1 januari 2024. Naar onze overtuiging is de WIM op onderdelen niet meer passend bij deze tijd en verdient de RIM een kritische analyse, omdat deze in de dagelijkse praktijk niet consequent wordt toegepast.
Naar onze mening moet niet alleen de vraag worden gesteld of vaccinatie tegen COVID-19 voor specifieke missies in de nabije toekomst nog verplicht moet worden gesteld, maar moet ook worden bekeken wat er moet gebeuren met de reeds verplicht gestelde vaccinaties.
Eind december 2021 gingen de bonden, waaronder dus de AFMP, akkoord met een uitbreiding van de genoemde tijdelijke ministeriële regeling vaccinatie COVID-19, op basis waarvan Defensie in bepaalde gevallen een specifieke groep militairen de verplichting kan opleggen om zich te laten vaccineren tegen het coronavirus. Wij stemden hier destijds mee in omdat Defensie onder meer zou waarborgen dat militairen die zich niet willen laten vaccineren niet dienstongeschikt worden verklaard en/of zou worden ontslagen. Sinds die gedane belofte is de tijdelijke vaccinatieregeling een aantal keren verlengd, waaronder de laatste keer dus tot 1 januari 2024.
Alarmerende geluiden
De afgelopen tijd bereikten ons diverse alarmerende geluiden van leden over de weinig consequente en zelfs vaak willekeurige wijze waarop de RIM en de tijdelijke vaccinatieregeling worden toegepast. Zo vormen deze te vaak een vrijbrief voor OPCO’s om lukraak groepen of eenheden van militairen een vaccinatieverplichting op te leggen. Zo hoorden wij bijvoorbeeld over militairen die verplicht werden om een functioneringsgesprek met hun leidinggevende te voeren, omdat zij zich niet wilden laten vaccineren voor een bepaalde missie.
Kritische kanttekeningen
Op basis van de huidige WIM en de Tijdelijke regeling vaccinatie COVID-19 heeft Defensie onlangs nog besloten om militairen die individueel worden aangewezen voor zogeheten Very High Readiness Joint Task Force-landoptreden in een aantal zogeheten VJTF-landen nog tot 1 juli te verplichten zich te laten vaccineren. Als hun vaccinaties achterwege blijven, dan bestaat volgens Defensie een verhoogd risico voor de inzetbaarheid van de krijgsmacht ten behoeve van deze benoemde inzet. Ook wijst zij erop dat in een aantal landen waarin de VJTF actief is, COVID-19 een epidemisch karakter heeft.
Ook bij het opleggen van een vaccinatieverplichting aan militairen die worden aangewezen voor een missie in VJTF-landen plaatst de AFMP kritische kanttekeningen.
“Onlangs kwamen bijvoorbeeld enkele militairen bij mij op de lijn,” vertelt Arjen Rozendal, sectorhoofd Marine en Burgerpersoneel van de AFMP. “Zij beklaagden zich over het feit dat zij door hun commandant werden opgedragen om zich te laten vaccineren, omdat zij misschien zouden worden aangewezen voor een VJTF-missie (niet landoptreden, red!). Deze lukrake benadering is, onder meer met het oog op de bescherming van de lichamelijke integriteit, uit den boze. Daarnaast merken wij dat commandanten weten wie wel of niet gevaccineerd zijn, wat helemaal niet mag met het oog op de wet bescherming persoonsgegevens. Ook kun je trouwens vraagtekens zetten bij het besmettingsrisico in bepaalde VJTF-landen. In enkele van deze landen is de vaccinatiegraad bijvoorbeeld hoger dan in Nederland en loop je helemaal geen extra risico om als militair het coronavirus te krijgen. Ook de vaccinatieverplichting bij VJTF-missies verdient daarom naar mijn mening een grondige evaluatie.”