Pleidooi voor gelijke rechten tijdens 129e AV van EUROMIL

In zijn openingsspeech benadrukte EUROMIL-president Emmanuel Jacob het belang van de vijftigste verjaardag van de Anjerrevolutie en de cruciale rol die militairen hierbij speelden. Tegen de historische achtergrond van deze geweldloze militaire staatsgreep op 25 april 1974 in Portugal onderstreepte hij dat de leden van de Portugese militaire bonden nog steeds niet dezelfde rechten hebben als de rest van de bevolking. Hij noemde het van essentieel belang dat militairen in alle EU-landen als ‘werknemers in uniform’ ook werknemersrechten hebben of krijgen. Hij wees hierbij op de uitdagingen waarmee militairen in het huidige woelige Europese speelveld worden geconfronteerd.

Strategisch Kompas
De president van EUROMIL verwees naar het Strategisch Kompas en het Strategisch Concept die de EU en de NAVO al eerder lanceerden om het Euro-Atlantisch gebied met het oog op de huidige en toekomstige dreigingen sterker, veiliger en slagvaardiger te maken. Zo biedt het Strategisch Kompas de EU de kans om, buiten de NAVO om, een zelfstandige militaire inzet en capaciteit op poten te zetten. Het doel hiervan is om circa 5000 militairen van de Luchtmacht, Landmacht en de Marine op de been te brengen voor de EU Rapid Deployment Capacity (EU RDC). Wij informeerden je al eerder over deze snelle interventie-eenheid van de EU die in 2025 operationeel dient te zijn.

Betrokken mensen 
Volgens Jacob moeten de discussies over het Strategisch Kompas, het Strategisch Concept en de EU RDC niet alleen gaan over de hiervoor benodigde strategische middelen. Deze discussies dienen zich naar zijn mening vooral toe te spitsen op de hierbij betrokken mannen en vrouwen. Prioriteiten hierbij zijn het creëren van gelijke rechten en mogelijkheden voor alle militaire collega’s, het hoofd bieden aan de uitdagingen die er zijn voor vrouwen in het leger en het promoten van diversiteit en inclusie.  

Schrijnende situatie
De eerste spreker in Lissabon was Halyna Kavun, plaatsvervangend hoofd van onze Oekraïense zusterbond UUMS. Zij omschreef op indrukwekkende wijze de schrijnende situatie in de Oekraïne en ging in op de offers die de Oekraïners voor hun vrijheid moeten brengen. Ook benoemde zij de gruweldaden die de Russen in de Oekraïne plegen. Volgens haar is het belangrijk dat er een moment komt waarop de mensen die hiervoor verantwoordelijk zijn rekenschap afleggen over hun daden en dat recht wordt gedaan aan de slachtoffers van alle wreedheden.
Later spraken wij ook persoonlijk met de aanwezige Oekraïners. Uit hun handen ontvingen wij een van een kapotgeschoten Russisch voertuig gemaakt metalen plaatje met hierop het logo van UUMS en de inscriptie ‘To fight for freedom, to live for Truth’. Op onze beurt overhandigden wij een United24-vlag aan de Oekraïners, die was voorzien van handtekeningen vanuit de AFMP en de MARVER en de andere mensen die bij de AV aanwezig waren. Als bonden doneerden wij ook een mooi bedrag aan de United24-campagne van de Oekraïense president Zelensky, bedoeld om zijn door de oorlog met Rusland geteisterde land te ondersteunen. De in het kader van deze campagne binnengehaalde gelden zijn niet alleen bedoeld ter ondersteuning van de militairen, maar ook van de burgers in Oekraïne. 

Verklaring over Oekraïne
EUROMIL bracht een verklaring over Oekraïne naar buiten. In aanwezigheid van een delegatie van UUMS werd deze verklaring bediscussieerd en bekrachtigd. Deze bevestigt de onvoorwaardelijke steun van EUROMIL aan Oekraïne en haar commitment om de fundamentele rechten, de waardigheid en het welzijn te beschermen van iedereen die actief is binnen de strijdkrachten. In de verklaring veroordeelt EUROMIL daden van agressie en schendingen van het internationale recht. Zij spreekt haar steun uit voor de soevereiniteit, de territoriale integriteit en het zelfbeschikkingsrecht van het Oekraïense volk. Verder wordt in de verklaring de nadruk gelegd op de bijdrage die dialoog, samenwerking en collectieve inspanningen kunnen leveren aan het wegnemen van internationale spanningen en het oplossen van crisissituaties. Tenslotte gaat de verklaring in op de wederopbouwmogelijkheden van Oekraïne en de maatschappelijke kansen voor Oekraïense militairen na afloop van de oorlog. Het accent moet dan liggen op een goede invulling van de zorgplicht.

Europese benchmark
In Lissabon werd het al langer durende debat vervolgd over de rol van EUROMIL in een veranderende geopolitieke omgeving. Deze discussie werd afgetrapt tijdens de 126e AV van EUROMIL, die op 20 en 21 oktober 2022 werd gehouden in Berlijn. Aan het eind van het slotdebat hierover in Lissabon werd een verklaring uitgebracht met minimale standaarden in de vorm van een Europese benchmark voor militair personeel. In vier chapters wordt toegelicht wat de minimale standaarden voor militairen moeten zijn als het gaat om hun werkomstandigheden, hun sociale omstandigheden, hun fundamentele rechten en vrijheden en de algemene Europese waarden.

“Hierin staan veel zaken die belangrijk zijn voor een gezonde toekomst van de internationale strijdkrachten,” verduidelijkt AFMP-voorzitter Ruud Bergsma.“De vier chapters focussen zich vooral op de inbreng, belangen en rechten van alle mannen en vrouwen die binnen Europa als militair actief zijn. Samen met alle andere bij EUROMIL aangesloten bonden knokken wij voor de fundamentele rechten en vrijheden van militairen. Een basisrecht voor alle Europese landen moet bijvoorbeeld het recht zijn om militaire verenigingen en bonden te vormen en om je hierbij te kunnen aansluiten. In chapter 3 van de verklaring staat onder andere een pleidooi om het stakingsrecht voor militairen als tool te kunnen inzetten als alle andere vormen van sociale dialoog zijn uitgeput.”

Via deze link vind je het nationaal rapport, dat de AFMP en de MARVER bij gelegenheid van de 129e AV van EUROMIL presenteerden.

Dit artikel is gepubliceerd in de op 11 juli verschenen uitgave van ons ledenmagazine OpLinie.