Reservist

Eerder informeerden we je al over de uitbetaling deze maand van het vakantieverlof dat reservisten wel opbouwden, maar niet hebben opgenomen. Na de bekendmaking van de loonstrook afgelopen maandag hebben we hierover veel vragen gekregen. Deze vragen gaan onder andere over de verjaringstermijn (5 of 20 jaar) en de hoogte van het uurloon. Ook zijn er reservisten die op basis van een Individuele Inzet Reservisten-contract hebben gewerkt en daarnaast nog uren als ‘gewone’ reservist hebben gedraaid. Zij worden geacht hun verlof al genoten te hebben, maar niet iedereen kan zich hierin vinden. En tot slot is voor velen onduidelijk hoeveel uren er zijn uitbetaald.

Deze maand vindt eindelijk de uitbetaling van door reservisten opgebouwd maar niet opgenomen verlof plaats. De rechtbank Den Haag bepaalde in februari 2023 in enkele door de AFMP aangespannen procedures dat militairen behorend tot het reservepersoneel net als beroepsmilitairen vakantieverlof moeten opbouwen en Defensie legde zich bij deze uitspraak neer. Die uitbetaling van verlof zal nu met vijf jaar terugwerkende kracht gebeuren, zowel voor reservisten die nog in dienst zijn als voor reservisten die Defensie inmiddels verlieten.

Namens een grote groep bij de AFMP aangesloten reservisten dienden wij afgelopen week een rekest tot het maken van aanspraak op het duurzaamheidsbudget van 1.000 euro in. Zij zijn uitgezonderd van dit budget, terwijl dit wel beschikbaar is voor alle andere defensiemedewerkers. Deze ongelijke behandeling vinden wij niet gerechtvaardigd. Vanuit de hoop dat Defensie alsnog overstag gaat, dienden wij daarom een rekest in. Komt Defensie ons niet tegemoet? Dan tekenen wij bezwaar en zo nodig beroep en hoger beroep aan.

Zoals je ongetwijfeld weet, kwam de rechtbank in Den Haag in een vorig jaar door de AFMP aangespannen procedure tot de uitspraak dat reservisten die in een kalenderjaar niet tenminste 85 dagen werkten ook recht hebben op vakantieverlof. Zij oordeelde dat de bepaling dat militairen pas vakantie opbouwen als zij aan dit criterium voldoen strijdig is met het recht van de Europese Unie. Daarom moeten reservisten net zoveel vakantie opbouwen als bij het beroepspersoneel aangestelde militairen. Naar aanleiding van de gerechtelijke uitspraak heeft Defensie nu definitief besloten om aan alle reservisten verlof toe te kennen.

Zoals je ongetwijfeld hebt gehoord of gelezen, is in het kader van het arbeidsvoorwaardenakkoord 2024 de afspraak gemaakt dat je als defensiemedewerker eenmalig gebruik kunt maken van een duurzaamheidsbudget van 1000 euro netto. De concrete mogelijkheid om jouw declaraties voor de verduurzaming van jouw (huur)woning of de aanschaf van een fiets en/of computer te kunnen indienen, liet echter wat langer op zich wachten. Vanaf nu kun je deze definitief doorgeven via Selfservice.

Chaïm Benistant (36), reservist bij de Koninklijke Luchtmacht op Vliegbasis Eindhoven, is sinds 2005 AFMP-lid. In een interview vertelt hij over de uitdagingen in zijn defensieloopbaan, waarbij onze bond hem uit de brand hielp.

Afgelopen vrijdag voerden wij een gesprek met Defensie, waaruit naar voren kwam dat zij het voornemen heeft om het recht van reservisten op het opbouwen van verlof te erkennen. Ook benadrukte Defensie tijdens dit gesprek dat zij het hoger beroep wil intrekken tegen de uitspraak van de rechtbank Den Haag, die reservisten in februari van dit jaar in het gelijk stelde in twee procedures die wij enkele jaren geleden aanspanden rond de vraag of zij recht hebben op het opbouwen van verlof.

Staatssecretaris Van der Maat van Defensie heeft op 13 april de brief ‘Vrijwillig maar niet vrijblijvend, een visie op reservisten’ aan de Tweede Kamer gestuurd. Het uitgangspunt van deze brief is om reservisten op dezelfde wijze te behandelen als beroepsmilitairen. Tegelijkertijd constateren wij met verbazing dat Defensie bij diverse juridische procedures juist op het tegendeel inzet.

Op grond van het AMAR bouwen militairen pas vakantie op als er in een kalenderjaar op tenminste 85 dagen is gewerkt. Dit is vooral nadelig voor reservisten. In een door de AFMP aangespannen procedure heeft de rechtbank Den Haag nu bepaald dat de betreffende bepalingen in strijd zijn met het recht van de Europese Unie. Reservisten moeten dus net zoveel vakantie opbouwen als militairen die zijn aangesteld bij het beroepspersoneel.

De rechtbank heeft onlangs laten weten dat zij de brandende kwestie rond de opbouw van vakantie-uren voor reservisten gaat behandelen in de meervoudige kamer. Volgens Defensie bouwen reservisten door hun bijzondere positie binnen het (militaire) ambtenarenrecht geen vakantie op over hun gewerkte uren, maar de AFMP denkt dat dit omstreden standpunt absoluut niet voldoet aan de Europese vakantierichtlijn. Als bond zijn we blij met de beslissing van de rechtbank om de behandeling van deze kwestie te laten plaatsvinden in de meervoudige kamer. Dit betekent namelijk dat de zaak als principieel wordt beschouwd.

Reservisten hebben een bijzondere positie binnen het (militaire) ambtenarenrecht. Volgens Defensie zorgt deze positie ervoor dat zij geen vakantie opbouwen over hun gewerkte uren. Naar onze overtuiging is het hoogst twijfelachtig of dit standpunt wel voldoet aan de Europese vakantierichtlijn. Op basis van deze richtlijn dient iedere werknemer namelijk vakantie op te bouwen. Daarom zette de AFMP dit jaar een procedure tegen Defensie in gang om er uiteindelijk voor te zorgen dat reservisten alsnog hun welverdiende vakantieopbouw krijgen.

Sjoerd de Jongh (51), chef staf, adviseur bedrijfsvoering en training en preventiemedewerker bij het KMRTC, is pas sinds kort AFMP-lid, maar heeft al volop de meerwaarde ervaren van onze bond. Hij weet inmiddels wat de AFMP kan betekenen voor reservisten. “Reservisten zijn net als andere militaire collega’s afhankelijk van eerlijke arbeidsvoorwaarden. Als militaire vakbond is de AFMP uitstekend in staat om hierover te sparren met de defensieorganisatie.”

In de regelgeving is aangegeven dat 90 dagen het maximale aantal is dat een reservist mag worden opgeroepen in werkelijk dienst. Er zijn echter specifieke situaties waarbij dit aantal mag worden overschreden. Denk daarbij aan langdurige uitzending en Backfill.

Reservisten dreigen steeds meer te worden ingezet om de gaten te vullen die ontstaan zijn door alle bezuinigingen op Defensie. En dat is een slechte zaak. Dit zei FNV-voorzitter Ton Heerts op maandag 2 december 2013 op het Landelijk symposium Reservistenbeleid. Geheel in lijn met het AFMP-standpunt sprak Heerts zijn waardering uit voor de huidige ruim 6.000 reservisten maar waarschuwde ook voor misbruik bij een forse uitbreiding van deze groep.