20 september 2016

Defensie(personeel) géén winnaar! Reactie AFMP op Rijksbegroting

Alweer is Defensie en haar personeel –anders dan wordt voorgesteld - géén winnaar van deze Rijksbegroting. Er komt weliswaar 197 miljoen euro bij, maar dit zet – zeker op de korte termijn- géén zoden aan de dijk. Daarvoor zijn de chronische tekorten binnen Defensie inmiddels té groot. Ook de forse problemen rond achterblijvende prijsbijstellingen en schommelende valutawisselingen (waardoor bijvoorbeeld de JSF steeds duurder wordt) zijn niet opgelost en leiden tussentijds steeds tot nieuwe begrotingsproblemen. De hiervoor extra eenmalige bijdrage van 40 miljoen euro is volstrekt onvoldoende.

Chronische tekorten, géén prioriteit bij personeel
197 miljoen euro is beschikbaar om de basisgereedheid te versterken. In de begroting wordt echter veelvuldig gesproken over ‘prioriteiten stellen en onderzoek doen en het zal enige jaren duren voordat de effecten daadwerkelijk voelbaar zijn’. Duidelijk is dat de prioriteit niét bij het personeel ligt, hoewel de minister steeds aangeeft dat zij ‘het kapitaal van de organisatie zijn’. De uitstroom van ervaren personeel is zorgelijk, blijkbaar heeft Defensie haar aantrekkelijkheid als werkgever volledig verloren.

De chronische tekorten op zowel materieel als personeel gebied zijn zeer ernstig en worden met een schamele 197 miljoen euro niet opgelost. De problemen zijn groot: de geoefendheid en getraindheid van het personeel is drastisch afgenomen, het defensiepersoneel loopt daardoor onaanvaardbare arbeidsrisico’s. De veiligheid van de werknemers blijft in het geding. De uitrusting van militairen is ver onder de maat (schoenen, scherfvesten, kleding, helm), er is op tal van plaatsen een chronisch gebrek aan personeel (bijv. geneeskundig personeel, technisch personeel, de genie en de marechaussee) en broodnodige investeringen worden op de lange baan geschoven. Veel voertuigen zijn niet inzetbaar en er is een tekort aan reserveonderdelen (het materieel wordt nog steeds gekannibaliseerd om de rest aan het rijden, vliegen of varen te houden). Kortom, er is overal een schreeuwend gebrek aan.

Nauwelijks extra geld, wel dezelfde ambities
Terwijl de Algemene Rekenkamer dit voorjaar (opnieuw) constateerde dat een evenwichtige verhouding tussen ambities en beschikbare middelen zoek is, bleven de ambities van de politiek om de krijgsmacht in te zetten overeind. Er werd dit voorjaar opnieuw fors bezuinigd om de defensiebegroting ‘sluitend’ te houden. In de Rijksbegroting wordt gesteld dat juist de missies en operaties prioriteit krijgen, in relatie tot het versterken van de basisgereedheid.

Zorgen over basisgereedheid
Over de hele linie is de basisgereedheid echter fors teruggelopen. Door nu prioriteit te leggen bij missies/operaties accepteert deze regering volgens ons dat de basisgereedheid voor de gehele krijgsmacht op een te laag niveau blijft. Dit ondermijnt de inzet-flexibiliteit van de krijgsmacht, met als gevolg dat de reactietijd op een politiek besluit om Defensie internationaal in te zetten langer zal duren. Wij vragen ons ernstig af of de politiek die gevolgen wil accepteren en willen daarom als vakbonden duidelijke waarborgen dat onze leden/het defensiepersoneel voldoende geoefend en getraind zijn voordat ze daadwerkelijk ingezet worden.

Forse investering nodig
Hoewel de economie komend jaar met 1,7 procent groeit, is dit Kabinet nog steeds niet bereid om echt te investeren in Defensie. Het dreigingsniveau is de afgelopen jaren fors toegenomen. Er wordt in binnen- en buitenland een groter beroep op de krijgsmacht gedaan. De formatie is daarop niet aangepast. De krijgsmacht zucht nog steeds enorm onder alle bezuinigingen.

Er is veel méér geld nodig om de veiligheid in Nederland en daarbuiten goed te waarborgen. Ondanks de afspraak in NAVO-verband om 2% van het BBP te besteden aan Defensie komt daar dus helemaal niets van terecht. In 2016 wordt dit op zijn best 1,14 % (i.p.v. de beoogde 1,2%) en in 2017 komt daar vervolgens een armoedige 0.03% bij. Daarmee blijft Nederland voor haar veiligheid parasiteren op haar bondgenoten.

Extern onderzoek, meer transparantie, meer visie
Het wordt hoog tijd dat de politiek werkelijk gaat investeren in Defensie. Of de defensieleiding moet een keer ‘NEE verkopen’ als de politiek een onmogelijke opdracht geeft. Er is substantieel méér geld nodig om alle huidige problemen op te lossen en aan de NAVO afspraak te voldoen. Dat daar dan een gedegen visie over de toekomst van de krijgsmacht onder behoort te liggen, staat buiten kijf. Om veel nadrukkelijker inzicht te krijgen in de daadwerkelijke staat van de defensieorganisatie pleiten wij, net als bij de Politie, voor een extern onderzoek naar de huidige situatie van de defensieorganisatie, het personeel en de middelen en de gewenste situatie op langere termijn. Dat kan zéér behulpzaam zijn om de noodzakelijke inzichten te verwerven, méér transparantie te krijgen, een gemeenschappelijk kader te ontwikkelen en een toekomstvisie voor de krijgsmacht. Bovendien zou een volgend Kabinet nu eindelijk werk moeten maken van een defensiebegroting voor de gehele Kabinetsperiode.

Meer over:
BVJ