18 februari 2014

Belangrijke stap: Rechtszaak tegen verhoging AOW-leeftijd

Donderdag 16 januari is een belangrijke stap gezet in de rechtszaak over de verhoging van de AOW-gerechtigde leeftijd en het AOW-gat dat hiervan het gevolg is. Onder grote publieke belangstelling gaf AFMP-voorzitter Anne-Marie Snels de rechter volop munitie om de verhoging af te schieten. Op 26 februari a.s. wordt een vonnis verwacht.

Er is massaal gereageerd op de oproep om de rechtszaak in het Haagse Paleis van Justitie bij te wonen. Er waren zoveel aanmeldingen dat helaas niet iedereen naar binnen kon. Diverse AFMP-leden waren aanwezig. Het relatief hoge percentage ouderen dat van plan was te komen verbaast ons niets, want de inzet is hoog en de onrechtvaardigheid is groot. Voor een grote groep ouderen dreigt immers een onoverbrugbaar AOW-gat van een paar maanden of meer, bovendien is hen niet de tijd gegund om het AOW-gat financieel te dichten. Anne-Marie Snels sprak tegenover de drie vrouwelijke rechters dan ook vol vuur: “Bijna dagelijks word ik benaderd door militairen over het AOW-gat, door mensen die al met UKW zijn, of binnenkort met UKW gaan. Militairen die zich dagelijks, soms met gevaar voor eigen leven, inzetten voor de maatschappij en hun werkgever Defensie."

Boos en verdrietig
"Veel AFMP-leden," zo hield Snels de ongeveer 150 mensen in en buiten de zaal voor, "Zijn bezorgd, boos en verdrietig dat zij geconfronteerd worden met maatregelen waar ze zelf totaal niets aan kunnen doen en die tot forse inkomensproblemen leiden. Ze waren al gestopt met werken of ze worden binnenkort gedwongen te stoppen met werken. De ontslagleeftijd van militairen is immers wettelijk geregeld. Een militair heeft geen keus en juist deze groep wordt heel hard en onevenredig zwaar getroffen. En het gaat niet om een kleine groep. We spreken (cijfers DEF 2013) over liefst 12.900 mensen die hier nu al mee te maken hebben (9900 UKW'ers, 3000 wachtgelders).
Een voorbeeld: een militair verliet in 2013 rond de leeftijd van 57 verplicht Defensie. Voor hem ontstaat een AOW-gat van 2 jaar. Een militair die op 57 jarige leeftijd in 2012 met UKW ging heeft een AOW gat van 1,5 jaar. Grote groepen militairen missen straks dus 2 jaar AOW. En dat gaat dan voor een alleenstaande om 13.500 euro bruto op jaarbasis, en voor een getrouwd of samenwonend stel om ongeveer 19.000 euro per jaar."

Gat van 38.000 euro
Kunt u zich voorstellen, zei Snels, “Hoe je, als je twee jaar AOW mis loopt, en een gewoon pensioen hebt, een inkomensgat van maar liefst 38.000 euro opvangt? En dan doen onze leden een beroep op hun vakbond. Die onderhandelt immers namens hen over hun arbeidsvoorwaarden, waarvan pensioen een belangrijk onderdeel is. Dan doe je als bond je stinkende best om de positie van militairen op dit punt te verbeteren, maar dat wordt je wel knap lastig, zo niet onmogelijk gemaakt door de politiek en door de werkgever.”

Meer pijlen op de boog
Die laatste zin was een heel cruciale. Dat zit zo. Gezien het grote belang van onze leden en de wens om het risico op een negatief resultaat zoveel mogelijk te beperken, heeft de AFMP voorafgaand aan deze rechtszaak alle reële juridische invalshoeken overwogen. Er bleven twee mogelijkheden over. De snelle weg van de civiele procedure bij de rechtbank, en de zaak van de lange adem: zorgen dat individuele leden bezwaar aantekenen bij de Sociale Verzekeringsbank.

De eerste pijl op onze boog is de gang naar de civiele rechter. Bij deze rechtszaak werkt de AFMP samen met andere vakbonden, waardoor we op 16 januari met zwaar geschut (meerdere advocaten) het Paleis van Justitie konden betreden. Daar moesten we er allereerst voor zorgen dat de civiele rechter de verhoging van de AOW-leeftijd inhoudelijk gaat behandelen. De Nederlandse Staat verdedigt namelijk het standpunt dat twee verschillende rechterlijke colleges niet over hetzelfde juridische vraagstuk een oordeel kunnen uitspreken. En leden van de vakbond die de verhoging van de AOW-leeftijd aanvechten kunnen al terecht bij de bestuursrechter.

Belangen goed behartigen
Daarom moeten we als vakbond kunnen aangeven dat we een geheel eigen belang hebben, naast het belang van de leden. En waarom dat belang wordt geschaad. Tijdens de zitting legde advocaat Margreet Klinkert uit waarom de AFMP als collectieve organisatie een eigen belang heeft en daarom een ingang bij de civiele rechter moet hebben. Zo hebben we ons verplicht om de belangen van onze leden goed te behartigen. Nu we die verplichting door de verhoging van de AOW-leeftijd niet meer volledig kunnen waarmaken dreigt reputatieschade en verlies aan wervingskracht (al vinden we het erger dat onze leden financieel pijn lijden) en wordt de onderhandelingspositie geschaad.

Overbruggingsregeling
Daar kon de rechter tegenin brengen dat de AFMP zich, met de andere FNV- en CNV-bonden, heeft gecommitteerd aan het sociaal akkoord en dat het eigen belang daarmee al is gediend. Maar niets is minder waar, aldus Snels. “Als gevolg van de verhoging van de AOW-leeftijd lopen duizenden mensen die al gestopt waren met werken inkomen mis. Zij krijgen dankzij het sociaal akkoord weliswaar een iets betere overbruggingsregeling, een klein stukje pijn voor de ergste gevallen wordt hiermee gedempt. Maar dat geldt niét voor het militaire personeel, wat niet of nauwelijks in aanmerking komt voor deze overbruggingsregeling omdat hun pensioen net iets te hoog is of ze simpelweg niet meer voor de regeling in aanmerking komen. Die loopt immers na 2018 af, veel militairen zijn dan nog geen 65 jaar. Daarom hebben we ook binnen de FNV steeds aangegeven dat de AFMP hoogst ontevreden over de overbruggingsregeling was. En ook de FNV heeft hiertegen geageerd; die was niet betrokken bij de uitwerking.

Fors verzet
Snels gaf verder nog dat de AFMP zich altijd fors heeft verzet tegen de versnelde invoering van de ophoging van de AOW, de forse inkomensproblemen die daardoor ontstaan en het ontbreken van aanvullende maatregelen om dat probleem op te lossen. Bovendien heeft het Kabinet de overheidssectoren al enige jaren op de 0-lijn gezet. Dan valt er aan de onderhandelingstafel weinig te repareren aan het AOW-gat. Ook heeft de AFMP in het overleg met Defensie, samen met de andere bonden, veelvuldig het AOW-gat probleem aan de orde gesteld. Tot nu toe helaas zonder resultaat.

Er is dus een kans dat de zaak niet in behandeling wordt genomen. Deze gang naar de rechter laat echter zien dat we tot het uiterste gaan om de belangen van onze leden goed te behartigen.


Stukken:

bezwaarschriftaowdefensie.doc