Defensieparagraaf van politieke partijen
In de aanloop naar de Tweede Kamer-verkiezingen op 17 maart 2021 verdiept de AFMP zich in de defensieparagraaf van de (concept-)verkiezingsprogramma’s van politieke partijen. Wat is hun visie op de rol die Defensie de komende jaren moet spelen, hoeveel budget moet hiervoor worden vrijgemaakt en wat zijn hun prioriteiten op het gebied van personeel & materieel? En wat moet er internationaal gebeuren? Wij zetten in het kort de defensieparagrafen van diverse partijen op een rij. Dat biedt natuurlijk geen garantie ná de verkiezingen. Want bij een kabinetsformatie sneuvelt tijdens de onderhandelingen menig voorstel en wordt water bij de wijn gedaan. Voordat je gaat stemmen, is het bovendien verstandig ook te kijken naar andere zaken die jij belangrijk vindt.
VVD
Visie
De VVD noemt investeren in defensie noodzakelijk, maar op zichzelf niet voldoende. ‘Straaljagers bieden weinig bescherming als landen migratiestromen op ons afsturen, de toevoer van energie of strategische goederen kunnen afknijpen of met digitale spionage op grote schaal bedrijfsgeheimen stelen. Decennia van bezuinigingen hebben veel gevraagd van onze krijgsmacht. De afgelopen jaren zijn de eerste stappen van herstel ingezet.’
Budget
Substantiële verhoging defensiebudget naar Europees Navo-gemiddelde. Precieze datum is niet genoemd.
Personeel & materieel
-Versterking van capaciteiten waarin krijgsmacht sterk is, zoals 4 nieuwe, mondiaal inzetbare onderzeeboten en extra F-35s.
-Investering in technologisch hoogwaardige slagkracht en ondersteunende eenheden voor landmacht.
-Investering in nichewapens, zoals raketverdediging.
-Investering in Defensie Cybercommando en inlichtingendiensten.
-Investering in space-eenheid waarmee Defensie werkt aan veilige communicatie en inlichtingenvergaring.
-Marechaussee-uitbreiding: andere landen helpen bij bescherming gezamenlijke Europese buitengrenzen.
-Uitbreiding van flexibele oplossingen voor tekorten, zoals Defensity College waarbij studenten als reservist kunnen werken en het delen van werknemers en materieeltussen Defensie en bedrijven.
-Blijvende steun voor veteranen.
-Ondersteuning samenwerking Defensie en politie in veteranenzorg.
Internationaal
-Desnoods zonder resolutie van de VN-Veiligheidsraad militair ingrijpen als dat voor de veiligheid of belangen van Nederland en bondgenoten nodig is.
-Samenwerking met gelijkgezinde landen binnen Navo en EU, geen abstracte vergezichten rond Europees leger.
-Oprichting van gezamenlijke eenheden met bondgenoten voor nieuwe wapens die nodig zijn voor de Navo of Europese operaties, maar die te duur zijn voor individuele landen, zoals hypersonische raketten en grote verkenningsvliegtuigen.
CDA
Visie
De bereidheid van onze militairen om zich waar ook ter wereld in te zetten voor vrede en veiligheid legt volgens het CDA een grote verantwoordelijkheid bij de politiek. ‘De eenheden moeten er altijd op kunnen vertrouwen dat zij goed getraind, voorbereid en toegerust met het beste materieel hun moeilijke werk kunnen doen. Met de steun van bondgenoten, maar zeker met de steun van de politiek en samenleving in ons eigen land.’
Budget
Langjarig groeipad, waarmee de defensie-uitgaven binnen 10 jaar worden opgetrokken naar de NAVO-norm van 2% BBP.
Personeel & materieel
-Modern loongebouw, goed salaris, betere kazernes en beste materieel.
-Voldoende personeel werven.
-Voor de continuïteit in aanschaf, onderhoud en vervanging van militair materieel de Europese afhankelijkheid van andere landen verminderen.
- Investeringen in krachtige, innovatieve defensie-industrie.
-Versterking van zwaar materieel, van hoogwaardige technologische systemen en van kennis over digitale oorlogsvoering.
-Vaker beroep doen op Europese uitzondering van nationaal veiligheids- en economisch belang om materieel in Nederland aan te besteden.
-Meer mogelijkheden voor veteranen om hun kennis en ervaring in oorlogsgebieden te delen met samenleving.
Internationaal
-Intensievere Europese defensiesamenwerking: gemeenschappelijke missies en oefeningen, onderlinge samenwerking van eenheden en landen, taakverdeling van militaire capaciteit en gezamenlijke inkoop.
-Geen geïntegreerd Europees leger.
-Versterking inlichtingen- en veiligheidsdiensten.
-Creëren Cyberhub, met Defensie Cyber commando en Nationale Cybersecurity Centrum als onderdeel.
PVDA
Visie
Nederland draagt steentje bij aan de bevordering van de internationale rechtsorde en is volgens de PvA bereid deel te nemen aan vredesmissies. “Daarbij houdt de PvdA vast aan de 3D aanpak (Development, Defence, Diplomacy), waarbij de politieke en ontwikkelingsdimensie leidend zijn en niet louter de militaire. Van Nederlandse deelname is alleen sprake als er voor de missie een volkenrechtelijk mandaat is en instemming van de Tweede Kamer en eventuele toepassing van militair geweld deel uitmaakt van een weldoordachte langetermijnstrategie.’
Budget
Verhoging van defensiebudget.
Personeel & materieel
-Investering in krijgsmacht en in uitvoeren missies.
-Goed opgeleid, divers personeel, fatsoenlijk salaris en voldoende collega’s.
-Investering in defensiepersoneel en hun training.
-Blijvende zorg voor veteranen en hun trauma’s, controle door Veteranenombudsman.
Internationaal
-Krijgsmacht legt zich toe op NAVO-taken én op mogelijke internationale vredesmissies.
-Nederland moet meerdere internationale operaties tegelijkertijd kunnen blijven uitvoeren.
-Bescherming tegen cyberaanvallen.
-Volledige medewerking van Moskou aan MH17-proces.
-Effectieve bewapening tegen des- en misinformatie Russen
GROEN LINKS
Visie
Als alle niet-militaire opties voor het beschermen van mensen zijn uitgeput, kunnen volgens GroenLinks militaire interventies nodig zijn. ‘Militair optreden leidt op zichzelf niet tot duurzame vrede. GroenLinks steunt alleen militaire interventies als uiterste redmiddel en als deze hand in hand gaan met langdurige diplomatie, humanitaire hulp en wederopbouw. GroenLinks is voorstander van betere militaire samenwerking binnen de EU.’
Budget
Geen budget genoemd.
Personeel & materieel
- Meer gespecialiseerde taken voor leger.
- Investering in marine, die ook in Caribisch deel wordt ingezet.
- Investering in tegengaan online oorlog, beveiliging van informatie en versterking van diplomatieke dienst.
Internationaal
-Beter samenwerking tussen krijgsmachten in EU
-Nederlandse Land- en luchtmacht werken zoveel mogelijk samen met de krijgsmacht van omliggende landen.
-Toewerken naar Europese defensiemacht.
-Strikte internationale afspraken over de inzet van nieuwe wapensystemen, zoals bewapende drones, cyberaanvallen en hypersone raketten.
-Berechting van verantwoordelijken neerhalen MH17.
D66
Visie
Volgens D66 ligt de toekomst van defensie in Europa en binnen de NAVO. ‘Wij zijn voorstander van een Europese krijgsmacht. Nu wij niet meer kunnen rekenen op de vertrouwde militaire veiligheidsparaplu van de Verenigde Staten, is het zaak dat we zelf onze broek kunnen ophouden. D66 wil een defensieapparaat dat professioneel en slagvaardig kan inspelen op alle nieuwe uitdagingen die de huidige wereld brengt.’
Budget
Defensie-uitgaven laten toegroeien naar Europees gemiddelde van 1,43% BNP.
Personeel & materieel
-Organisatiestructuur- en cultuur omvormen tot krachtig defensieapparaat.
-Defensieorganisatie moet werken aan interne veiligheidscultuur.
-Zorg voor bestaand personeel én veteranen.
-Actief beleid Defensie om een diverse organisatie te worden.
-Meer mogelijkheden voor deeltijd en reservisten.
-Schrappen leeftijdsbelemmeringen.
-Samenwerking Defensie met private sector
-Investering in cybercapaciteiten bij Defensie.
-Verduurzaming inkoop- en vastgoedbeleid Defensie
Internationaal
-Fysiek Europees militair hoofdkwartier, waar militaire operaties worden aangestuurd.
-Elke lidstaat stelt vast welke bijdrage het levert aan militaire capaciteiten voor bescherming en verdediging van de EU. Deze vormen samen de Europese krijgsmacht.
-Inzet Europese krijgsmacht voor civiele, militaire en vredesmissies.
-Commissie Veiligheid en Defensie in het Europees Parlement voor democratisch toezicht op missies.
-Openstelling krijgsmacht voor burgers van andere EU-lidstaten.
-Wederzijdse, internationale ontmanteling kernwapens.
-Internationale afspraken voor gebruik semiautonome wapensystemen.
-Tegen gebruik van volledig autonome wapensystemen, zoals killerrobots.
-Eigen ruimtestrategie van EU: o.a. wetgeving over oorlogvoering in de ruimte
-Wapenexportbeleid wordt Europees.
SP
Visie
Volgens de SP werkte Nederland de afgelopen jaren mee aan een permanente oorlog, in onder meer Afghanistan, Irak en Syrië. ‘Nergens hebben deze oorlogen tot vrede geleid. Wel hebben ze veel leed veroorzaakt en veel slachtoffers gemaakt. Vernietiging van landen leidde tot miljoenen vluchtelingen en versterkte de positie van terroristische organisaties. We stoppen met deze zinloze oorlogen en kiezen voor een vredespolitiek.’
Budget
SP noemt geen defensiebudget.
Personeel & materieel
-Hervorming van krijgsmacht: naast verdediging eigen land ook inzet voor vredestaken.
-Geen nieuwe onderzeeërs, geld moet naar onderwijzers.
-Geen uitbreiding van JSF-vloot.
-Geen nieuwe kernwapentaak voor Nederlandse JSF-vliegtuigen.
Internationaal
-Nederland moet geen wapens meer leveren aan landen waar mensenrechten worden geschonden
-Ondertekening van VN-verdrag voor verbod op kernwapens.
-Alle bestaande Amerikaanse kernwapens op Nederlands grondgebied moeten worden teruggestuurd.
-Defensiepersoneel mag niet slachtoffer worden van onverantwoord handelen Defensie.
-Oprichting fonds voor ondersteuning van slachtoffers van giftige stoffen.
-Goede ondersteuning en nazorg voor alle veteranen, zeker met PTSS.
-Al het defensiepersoneel moet op 65e met pensioen.
PVV
De PVV heeft geen visie op Defensie in haar verkiezingsprogramma staan.
SGP
Visie
Europa bleef volgens de SGP al ruim 75 jaar vrijwel verschoond van oorlog. ‘Maar de wereld blijft onveilig. Tijdens de coronacrisis bleek opnieuw de waarde van Defensie in nationale crises. Zo werd de logistieke kracht en organisatiekracht van onze krijgsmacht ingezet voor bijvoorbeeld het helpen van ziekenhuizen met patiënten-transport. Internationaal neemt Nederland actief deel aan de strijd tegen islamitisch terrorisme. En (digitale) aanvallen tussen landen zijn aan de orde van de dag.’
Budget
Navo-afspraak om (minimaal) 2% van BBP in Defensie te investeren, moet wettelijk worden vastgelegd.
Personeel & materieel
-Uitbouw van Nederlandse defensie-industrie.
-Miljoenen investeren in marktconform loongebouw.
-Goede huisvesting, voedselvoorziening, uitrusting en medische zorg, zowel voor militairen op missie als ‘thuis’.
-Bij ernstige misstanden binnen Defensie moeten verantwoordelijken ter verantwoording worden geroepen en niet ‘weggepromoveerd’.
-Op peil houden reservistenleger en uitbreiding aantal cyberreservisten.
-Goede veteranenzorg, vooral voor PTSS-slachtoffers.
-Naar Israëlisch voorbeeld militairen kansen bieden hun bij Defensie opgedane (technologische) kennis toe te passen als ondernemer of bij bedrijven.
-Bijzondere aandacht nodig voor niches, zoals special forces, ballistische raketverdediging, onderzeeboten en (strategisch) luchttransport.
-Aanschaf minimaal 52 F35’s.
-Noodzaak onderzoeken op langere termijn nog meer jachtvliegtuigen te kopen.
-Onbemande MQ-9 ‘Reaper’ toestellen voorzien van bewapening.
-Behoefte aan nieuwe transport- en gevechtshelikopters.
-Aanschaf vier nieuwe onderzeeboten.
-Heroprichting eenheid gevechtstanks.
Internationaal
-Internationale (oorlogs-)recht en een mandaat van de Veiligheidsraad wenselijk voor legitiem militair optreden.
-NAVO-landen moeten luchtverdedigingssysteem ontwikkelen bestand tegen de nieuwste wapensystemen.
-Meer budget voor defensie-cybercommando en MIVD.
-Wellicht samen met een ‘pool’ van bondgenoten, aanschaf overwegen van maritieme patrouillevliegtuigen.
-Nederland moet het voortouw nemen bij het bepalen van internationaalrechtelijke kaders over zinvolle menselijke betrokkenheid bij inzet van (dodelijk) wapengeweld door bijvoorbeeld drones of cyberwapens.
PARTIJ VOOR DE DIEREN
Visie
Westerse regeringen, waaronder Nederland, moeten zich volgens de Partij voor de Dieren gaan richten op het wegnemen van de voedingsbodem van conflicten. Zij wil dat Nederland stopt met het steunen van gevechtsmissies. ‘Westerse bombardementen en militaire betrokkenheid bij conflicten zoals in Afghanistan, Irak en Libië hebben de wereld niet veiliger gemaakt. In plaats daarvan sloegen miljoenen mensen op de vlucht en is de dreiging van terrorisme nog altijd aanwezig.’
Budget
Geen budget genoemd.
Personeel & materieel
-Verhoging leeftijd waarop onze militairen mogen worden uitgezonden: van 18 naar 21 jaar.
-Geen nieuw groot vechtmaterieel zoals straaljagers en duikboten.
-Defensie mag niet actief minderjarigen rekruteren, ook niet bij voorbereidende militaire opleidingen.
Internationaal
-Geen medewerking aan gevechtsmissies, ook niet van Navo.
-Volledige zeggenschap over eigen krijgsmacht: er komt geen Europees leger.
-Geen wapens leveren aan repressieve, autoritaire staten
-Ondertekent VN-verdrag voor verbod op kernwapens.