Nalatigheid Defensie rond PX-10 is schokkend
In een uitzending van EenVandaag, maandag 20 oktober, is nieuwe informatie over PX-10 aan het licht gekomen. Als reactie hierop stelt de AFMP dat Defensie nalatig is omgegaan met de gezondheid van medewerkers. De gezondheidsrisico’s waren allang overduidelijk en toch was er onvoldoende bescherming. Dit is onbegrijpelijk en onacceptabel. Een nieuw onderzoek is noodzakelijk omdat het vorige RIVM-onderzoek onbetrouwbaar lijkt. Daarnaast dient er onder meer een schadefonds te komen.
In de uitzending van EenVandaag zegt de zeer gerenommeerde Belgische toxicoloog Tytgat dat de berekeningsmethode van het RIVM ten aanzien van de blootstelling aan PX-10 niet juist is. Een korte hoge blootstelling aan benzeen is volgens hem al voldoende om leukemie of een andere vorm van kanker te krijgen. Dit wordt bevestigd door de heer Timmermans, die als arts 17 jaar voor Defensie werkte.
Grote vraagtekens
Door die berekeningsmethode van het RIVM is er bij Defensie in 2011 geen causaal verband geconstateerd tussen het werken met PX-10 en het krijgen van vormen van kanker. Op basis hiervan achtte Defensie zich ook niet aansprakelijk voor de 2500 mensen die zich destijds gemeld hebben. Maar daar moeten we nu, op basis van de uitlatingen van deze experts, grote vraagtekens bij zetten. De AFMP eist dan ook een nieuw onderzoek naar de blootstelling van defensiemedewerkers aan PX-10.
Nieuwe informatie
Via een WOB procedure (Wet Openbaarheid Bestuur) is bovendien nieuwe informatie boven tafel gekomen, die nog niet bij ons bekend was toen in 2011 het onderzoek naar PX-10 van Defensie (uitgevoerd door het RIVM) plaatsvond. Deze informatie en de bevindingen van de experts die door EenVandaag zijn bevraagd, stellen dat onderzoek in een geheel ander daglicht. Defensie heeft medewerkers willen en wetens, zeker tot in de negentiger jaren, laten doorwerken met PX-10.
Allang bekend
Dit was lang nadat al bekend was dat de benzeen in PX-10 schadelijk is (al in 1976 was er een Europese richtlijn die aangaf dat iedere blootstelling schadelijk is). Terwijl de top van Defensie in het begin van de tachtiger jaren ook nog eens meerdere malen gewaarschuwd heeft voor het gevaar van PX-10. Bovendien blijkt nu ook dat de medewerkers door Defensie volstrekt onvoldoende beschermd zijn tegen PX-10. Voor de AFMP is duidelijk dat ook wij door Defensie en het RIVM op het verkeerde been zijn gezet door het verstrekken van onjuiste en onvolledige informatie bij de eerdere afwikkeling van het PX-10 dossier .
Onbegrijpelijk en onacceptabel
AFMP-voorzitter Anne-Marie Snels zegt in een reactie: “Ik vind het onbegrijpelijk en onacceptabel dat Defensie zó met de gezondheid van haar medewerkers is omgegaan. Terwijl overduidelijk al lang bekend was dat PX-10 zeer gevaarlijk was, tot kanker kan leiden, er veel klachten waren en er zelfs mensen overleden zijn door het gebruik van PX-10.”
Structurele aanpak noodzakelijk
De voorzitter vervolgt: “We worden iedere keer opnieuw verrast door het feit dat Defensie haar medewerkers bloot heeft gesteld aan gevaarlijke stoffen. We hadden bijvoorbeeld de Hawk-straling, asbest, chroom-6, en nu wederom PX-10. Iedere keer opnieuw vindt er een strijd plaats om erkenning van schadeclaims van slachtoffers. Daar moet écht een einde aan komen. Defensie moet nu haar verantwoordelijkheid nemen. Het wordt hóóg tijd voor een structurele aanpak voor dit soort problemen, om te voorkomen dat we van incident naar incident blijven gaan.”
De AFMP wil:
- Nieuw onderzoek
De AFMP wil dat het onderzoek naar het gebruik van PX-10 en de effecten daarvan op de medewerkers heropend wordt. Onafhankelijken moeten kritisch naar de eerdere uitkomsten gaan kijken, mede op basis van de nieuwe informatie van Defensie die nu boven tafel l is gekomen. Contra-onderzoek is nodig om vast te stellen of de bevindingen van het RIVM wel kloppen. Indien dit niet het geval is moeten de 2500 ingediende claims alsnog in behandeling worden genomen en ook nieuwe claims worden toegestaan. - Onafhankelijke diagnostiek ( en behandelingsadvies) van slachtoffers
Tegelijkertijd wil de AFMP onafhankelijke diagnostiek ( en behandelingsadvies)van slachtoffers / (voormalig) defensiemedewerkers door een expert op het terrein van de beroepsziekten ( om te beginnen met PX-10 en chroom-6). Te denken valt hierbij bijvoorbeeld aan de Polikliniek Mens en Arbeid (PMA) van het AMC. PMA afficheert zich als ‘onafhankelijk beoordelaar’ en wil uitdrukkelijk alleen optreden in opdracht van beide partijen.
Onafhankelijke diagnose en behandeling is van belang voor de AFMP én de defensiemedewerkers: we willen dat onze leden en het Defensiepersoneel snel en vertrouwenwekkend geholpen worden.
- Schadefonds Defensie
We willen dat Defensie een schadefonds instelt, waarop slachtoffers en nabestaanden een beroep kunnen doen. In het fonds participeren Defensie, defensievakbonden en externe deskundigen. Dit is enigszins te vergelijken met bijvoorbeeld het huidige Instituut Asbestslachtoffers (IAS), waarbij ook meerdere partijen ‘meesturen’. Door middel van diagnostiek en passende protocollen, waarbij blootstelling aan PX-10 of chroom-6 en daaruit voortkomende ziekten kan worden vastgesteld, dient aan slachtoffers snel een basisbedrag te worden toegekend als stap in het afwikkelen van de schadeclaim.
Van belang voor de AFMP en de leden is dat dit fonds voorkomt dat- zoals nu in veel zaken rondom beroepsziekten gebruikelijk is- de werkgever traineert en aansprakelijkheid van zich af probeert te houden. Een punt van zorg is de volstrekt uitgeklede Defensiebegroting; de politiek moet bereid zijn om financiële middelen beschikbaar te stellen. Defensie heeft immers een zorgplicht en mag zich daar niet aan onttrekken.
Zo nodig gaan we schade claimen namens onze leden. - Heropenen meldpunt PX-10 bij Defensie
Wij zullen de Minister in het formele overleg dringend verzoeken snel het meldpunt PX-10 te heropenen, zodat werknemers met klachten zich daar (opnieuw) kunnen melden.
Wat gaan we verder doen?
- We zullen nog deze week een brief sturen naar de Minister waarin we aandringen op een snelle reactie op onze inzet zoals hier boven omschreven. Verder zullen we ook de politieke partijen gaan benaderen, er zijn immers extra financiële middelen nodig voor het kunnen instellen van een schadefonds.
- Samenwerking met FNV en Bureau Beroepsziekten. De AFMP wordt bij deze aanpak gesteund door de FNV en het Bureau Beroepsziekten van de FNV. Daar zit veel deskundigheid op dit terrein. Deze samenwerking maakt ons nóg sterker om de problemen structureel op te gaan lossen.
Ervaringen delen
Wij zullen u met enige regelmaat op de hoogte houden van de ontwikkelingen rond PX-10, via de website en ons blad OpLinie. Zodra er duidelijkheid is over het opnieuw openen van het meldpunt PX-10 van Defensie, zullen wij u informeren. Hebt u met PX-10 gewerkt, ondervindt u gezondheidsproblemen en wilt u uw ervaringen met ons delen? Stuurt u dan een e-mail naar px10@afmp.nl.