‘Ik krijg het allemaal niet meer verkocht aan mijn gezin’

Om je een indruk te geven van alle moeilijkheden die zij ervaren, vertellen enkele OGRV-collega’s geanonimiseerd hun verhaal. Dit doen zij aan de hand van drie deelthema’s: Structurele uithulp en lastminute (rooster)wijzigingen, Impact op familie en/of gezin én Invloed op getraindheid.
Ron Segers schetst als sectorhoofd Luchtmacht van de AFMP eerst de achtergrond hiervan. “De grote moeilijkheden zijn in 2012 en 2013 begonnen, toen de helft van de totale OGRV-organisatie en dus heel wat stoelen zijn wegbezuinigd,” verduidelijkt Ron. “Het gevolg was dat de OGRV destijds te maken kreeg met een zware onderbezetting, terwijl daarna het aantal taken alleen maar toenam.”

Grotere werklast
Aanvankelijk konden de bestaande OGRV-collega’s volgens Ron redelijk goed hun werk doen in deze lastige situatie. “Toen zij door personeelstekorten ook op andere plekken moesten uithelpen, verergerden hun moeilijkheden echter. Omdat er sindsdien niet echt iets is verbeterd, is hun situatie in de jaren daarna alleen maar nijpender geworden. Hun werkdruk is groot, zij moeten vaak elders uithelpen waardoor zij niet meer kunnen trainen en zij lopen binnen hun gezin tegen allerlei problemen aan, omdat hun agenda van het ene op het andere moment wordt omgegooid. Ik hoor zelfs schrijnende verhalen van jongens, die gaan scheiden van hun vrouw omdat zij niet meer kan omgaan met alle onzekerheid en lastminute veranderingen in de agenda’s. Je kunt je voorstellen hoe triest dit is als zij samen kinderen hebben.”
Ron noemt het ‘volstrekt onacceptabel’ dat de werkgever zich stelselmatig niet houdt aan de werk- en rusttijdenregeling. “Door het gebrek aan personeel lijkt het logisch dat dit gebeurt, maar hieraan moet snel een einde komen. Goede en structurele oplossingen zijn nodig. Door alle ervaren werklast gaan diverse collega’s de dienst uit of overwegen dit te doen. Zij solliciteren bijvoorbeeld naar functies bij de KMar.”

Nood aan de man
Volgens Ron is de Luchtmacht inmiddels doordrongen van het feit dat de nood aan de man is. “Ik heb begrepen dat de Luchtmacht op korte termijn iets aan de problemen denkt te gaan doen, zoals mogelijk het verhogen van de aanstellingsopdracht voor het vakgebied luchtvaarttroepen. Als sectorhoofd Luchtmacht van de AFMP legde ik deze moeilijkheden de afgelopen jaren meerdere malen neer bij de werkgever. En ook de komende tijd blijf ik namens de AFMP de vinger aan de pols houden of er alsnog een einde komt aan de grote werkdruk voor de OGRV-collega’s. Op dit moment zijn er na de bezuinigingen van jaren terug simpelweg extra mensen nodig om al het werk te kunnen doen. Maar dan moeten die mensen er natuurlijk wel zijn.”    

STRUCTURELE UITHULP & LASTMINUTE (ROOSTER)WIJZIGINGEN 
De OGRV-collega’s bieden al sinds 2018 structurele uithulp, wat ook vaak lastminute roosterwijzigingen tot gevolg heeft. De richtlijnen in artikel 54C van het AMAR worden niet opgevolgd. Volgens het eerste lid moet een commandant die een werkrooster vaststelt of opnieuw vaststelt dit rooster tenminste 28 dagen voor de inwerkingtreding bekendmaken aan de militair. In het tweede lid staat dat als de aard van specifieke werkzaamheden de toepassing van het eerste lid onmogelijk maakt de commandant minstens 28 dagen van tevoren aan de militair moet communiceren op welke dag diens rusttijd begint. In de huidige praktijk is echter altijd het derde lid van toepassing: vanwege het zwaarwegende dienstbelang van de uithulp geeft de medezeggenschapscommissie toestemming om af te wijken van het eerste en tweede lid.
Deze verhalen van collega’s gaan over de structurele uithulp die moet worden geboden:

“Op dit moment werk ik nog bij het Defensie Helikopter Commando, waartoe alle helikoptersquadrons van de Luchtmacht behoren. Inmiddels ben ik daar al een aanzienlijke tijd actief, waardoor ik de OGRV op diverse manieren meemaakte. Zo zag ik ook een grote uitloop van collega’s in 2018 en 2019. Zij waren klaar met het voortdurend uithelpen op andere plekken. En nu is het weer zover! Hierdoor gaan de collega’s niet meer met plezier naar hun werk.”

“Wat begon als ‘in de zomer even uithelpen' werd al snel ‘ook helpen tijdens de feestdagen’. Dit voelde als een mes in onze rug. Begin 2023 hoorden we dat we alleen in het eerste kwartaal hoefden uit te helpen. Al snel werd dit niet alleen het eerste, maar ook het tweede én het derde kwartaal.” 

“Persoonlijk merk ik dat ik mijn motivatie kwijtraak. Elke keer moet ik weer uithelpen. Ik vind het geen probleem om een keer uit te helpen, maar dit is een terugkerend probleem.”

“In 2022 moesten mijn collega’s en ik veel uithelpen. Dit is niet onze hoofdtaak, maar daar begint het wel op te lijken. Ook dit jaar hebben we weer uithulpperiodes achter de rug. Die periodes eindigden in een chaos met diverse lastminute roosterwijzigingen. Er is geen structuur te bekennen in de uithulp. De OGRV heeft ruime ervaring en kennis die hierdoor niet worden benut.”

“Voor mij persoonlijk vormde 2018 een dieptepunt. We werden aan ons lot overgelaten en ruim 1,5 jaar tewerkgesteld voor uithulp. Bij het DHC en de OGRV was er hierdoor een enorme leegloop van personeel. Voor veel collega’s was dit de druppel die de emmer deed overlopen. Ik ben bang dat dit op korte termijn weer gebeurt met het bestaande personeel.” 

“De afgelopen twee jaar hebben we al veel uitgeholpen. Elke keer kwam de opdracht hiervoor op het laatste moment binnen. En dit terwijl een roosterwijziging volgens artikel 54C van het AMAR 28 dagen van tevoren bekend moet worden gesteld. Hier wordt niet naar gekeken en niets mee gedaan.”

“We maakten diverse momenten mee waarop werd aangekondigd dat een operatie niet doorging. We werden naar huis gestuurd, om vervolgens in de avonduren weer verplicht te moeten binnenslapen. Hierbij kregen we te horen dat we blij mochten zijn dat we de aanwezige dagdienst niet hoefden uit te helpen.” 

“De OGRV is een expeditionaire eenheid, waarvoor we allemaal bewust hebben gekozen om mooi werk te kunnen doen. Door alle problemen zijn veel jongens om mij heen en ikzelf al aan het solliciteren naar andere functies. Dit doet mij pijn in het hart. De OGRV is een prachtige eenheid, maar zo is het niet vol te houden.”

“We kwamen enkele keren aan op dienst, maar waren uiteindelijk toch niet nodig of stonden niet op de lijst.”

“Leidinggevenden kunnen het personeel niet op de juiste manier begeleiden. Zij moeten voor de zoveelste keer een onbelegd broodje verkopen als supersandwich.”

IMPACT OP FAMILIE EN/OF GEZIN
Door alle werklast worden de OGRV-collega’s ook in hun privéleven met uiteenlopende problemen geconfronteerd. De structurele uithulp en de lastminute (rooster)wijzigingen hebben veel impact op hun familie en/of gezin. Want wat doe je bijvoorbeeld als je net een welverdiende vakantie met je gezin hebt gepland, maar jouw voortdurend veranderende werkrooster opnieuw roet in het eten gooit?
Deze verhalen van collega’s gaan over de negatieve invloed van alle problemen op hun privéleven.

“Ik krijg het allemaal niet meer verkocht aan mijn gezin, nadat ik vorig jaar al zeven maanden van huis was en tijdens kerstmis en oud en nieuw opnieuw moest uithelpen. Ik voelde me hierdoor in de steek gelaten door de mensen die er voor ons horen te zijn. Dit was voor mij de druppel. In de loop van dit jaar dien ik mijn ontslag in.”

“Nadat mijn vrouw in januari 2022 beviel van ons dochtertje, was ik later dat jaar ruim zes maanden van huis voor mijn werk. Natuurlijk was dit moeilijk gezien mijn thuissituatie. Voor 2023 werd een duidelijke kwartaalplanning gemaakt voor het uithelpen. Hierin was vastgesteld dat mijn eenheid in het eerste en het derde kwartaal zou gaan uithelpen. Een fijne planning, die ik met mijn thuisfront kon communiceren. Vervolgens plande ik een paar activiteiten en uitjes met mijn vrouw en kind in het tweede kwartaal. Eindelijk kwam er quality time voor ons! Zonder aankondiging, zonder notice to move, ontving ik de vrijdag daarvoor de bekende rode kaart om te gaan uithelpen. Juist in het weekend waarin ik de uitjes met mijn gezin had gepland, moesten mijn collega’s en ik uithelpen. Dat was de zoveelste keer.” 

“Voor mijn gezin en mijn familie heeft alles veel gevolgen, bijvoorbeeld als er oppas nodig is voor mijn dochtertje. Zij moeten zich altijd aanpassen aan mijn werkschema. Als zij dit van tevoren zouden weten en niet op het allerlaatste moment, dan zouden zij dit niet erg vinden.”

“Als OGRV waren we vorig jaar in totaal 7 maanden van huis. Dit hoort natuurlijk bij ons werk. Tussendoor als we terug in Nederland waren, moesten we echter ook nog uithelpen. Voor mij was dit een uitdaging omdat iemand in mijn directe familie overleed. Door veel weg van huis te zijn en door het uithelpen werd een persoonlijk voor mij al lastige situatie extra bemoeilijkt.”

“Het meeste dwars zit me wat er afgelopen december en in januari is gebeurd. Het goedgekeurde verlof van een aantal collega’s is er twee weken van tevoren gewoon uit gegooid. We werden gedwongen om in een andere week verlof te pakken. Op zich is dit geen groot probleem, maar wel voor het thuisfront.”

INVLOED OP GETRAINDHEID 
Talloze OGRV’ers beklagen zich over het feit dat de getraindheid van hun eenheid door alle moeilijkheden zienderogen achteruit gaat.
Deze verhalen van collega’s gaan over de negatieve impact op deze getraindheid:

“De getraindheid van onze eenheid is niet meer wat het moet zijn. Boeiende taakopdrachten gaan hierdoor aan onze neus voorbij.”

“Het uithelpen is een steeds terugkerende ziekte, waardoor de getraindheid van onze eenheid drastisch omlaag gaat.”

“We kunnen onze eigen taken onvoldoende oppakken en onze getraindheid neemt af. Onze motivatie begint hierdoor te verdwijnen. Als dit zo doorgaat, vrees ik voor een extreme leegloop van OGVR’ers. We moeten juist nu laten zien waarvoor de OGRV in het leven is geroepen om het personeel te kunnen behouden en om de motivatie te laten terugkeren. Het is hoog tijd voor verandering, waardoor onze eenheid blijft bestaan en kan meedraaien bij de grotere taken.”

“Door de uithulp is er de afgelopen jaar geen stijgende lijn meer behaald in onze getraindheid.”

“Omdat onze eenheid zoveel moet uithelpen, is onze getraindheid slechter geworden. Niet alleen omdat we bijna nooit meer samen zijn als eenheid, maar ook omdat we veel nieuwe jongens hebben die nu niet kunnen integreren. Dit is slecht voor de werkmotivatie.”

Ron Segers: ‘Werven van nieuw personeel is niet de enige oplossing’
De schrijnende verhalen van de OGRV-collega’s onderstrepen volgens Ron de noodzaak voor de Luchtmacht om binnen afzienbare tijd alle problemen uit de wereld te helpen. “Een van de maatregelen die de Luchtmacht kan nemen, is het verhogen van de aanstellingsopdracht (AO, red.),” benadrukt hij. “Hierdoor kan meer personeel worden geworven op de locaties waar er personeelstekorten zijn. De huidige moeilijkheden wijzen echter uit dat dit niet de enige oplossing zou moeten zijn. Talloze bestaande collega’s dreigen namelijk de dienst te verlaten, omdat de werkdruk te groot is en hun gezinnen en families lijden onder alle wijzigingen in de werkroosters op het allerlaatste moment. Daarom zal de werkgever ook de nodige effort moeten steken in het behoud van personeel en in het vergroten van hun werkmotivatie.”