AFMP eist van minister nieuw onderzoek naar PX-10

De Minister van Defensie doet alsof er weinig tot niets aan de hand is met het giftige wapenschoonmaakmiddel PX-10. En dat terwijl tussen 1950 en 1996 duizenden defensiemedewerkers hier krijgsmachtbreed vaak onbeschermd mee hebben gewerkt. Een flink aantal van hen is nu ernstig ziek. Het gaat hierbij om acute myeloïde leukemie en mogelijk ook aanverwante vormen van kanker en andere aandoeningen). Defensie doet er steeds alles aan om de gemoederen te sussen. Dat doet de werkgever met een RIVM-rapport uit 2011, waarin staat dat er geen causaal verband is tussen PX-10 en levensbedreigende gezondheidsklachten. Maar een aantal gerenommeerde wetenschappers heeft forse kritiek op dat rapport.

Informatiebijeenkomst
Een van de gelegenheden waar Defensie, ondersteund door het RIVM, de kwestie probeerde te sussen was de informatiebijeenkomst in Utrecht voor (ex) medewerkers. Voor de AFMP en de MARVER was deze bijeenkomst de gelegenheid bij uitstek om duidelijk te maken dat de minister het onderzoek naar PX-10 moet heropenen. Dat deden we door vanochtend in Utrecht flyers uit te delen aan ruim honderd (oud)defensiemedewerkers en nabestaanden. We merkten dat Defensie er wéér alles aan deed om te bagatelliseren, te ontkennen en onwaarheden te verspreiden. Er werd voortdurend om vragen heengedraaid.

Schokkend
Schokkend was het dat Defensie niet eens erkende dat er voldoende bewijsmateriaal ligt dat er tot in 1996 nog zonder beschermingsmiddelen werd gewerkt, terwijl er in 1976 al een Europese richtlijn was. Zeer teleurstellend was het om tijdens de bijeenkomst te moeten meemaken dat Defensie geen enkele empathie aan de dag legde voor de mensen die ziek zijn geworden, of voor hun nabestaanden. Mensen liepen uiterst gefrustreerd de zaal uit, soms voortijdig, ook bemerkten we bij tal van aanwezigen boosheid en verdriet.

Klacht, we eisen nieuw onderzoek
Vandaag ging ook een schriftelijke klacht naar de Minister, met als doel het onderzoek naar PX-10 te heropenen. Op het RIVM-onderzoek uit 2011, waarachter de Minister zich telkens verschuilt, valt heel veel af te dingen. Er zijn zaken niet onderzocht die wél onderzocht hadden moeten worden, het is volkomen onduidelijk of wel de juiste samenstelling van PX-10 is onderzocht, en er zijn conclusies getrokken op basis van aannames.

Stevige argumenten
In de brief aan de Minister sommen de AFMP en de MARVER stevige argumenten op waarom het onderzoek heropend moet worden. Daarbij herinneren we er fijntjes aan dat de Minister tot november 2011 nog erkende dat er sprake was van een causaal verband tussen het werken met PX-10 en vormen van (bloed)kanker. De Minister nam echter afstand van deze erkenning toen in november 2011 het RIVM-rapport verscheen. Volgens het RIVM is het praktisch uitgesloten dat defensiemedewerkers kanker hebben opgelopen door het werken met PX-10. Onlangs echter hebben drie gerenommeerde wetenschappers (dr. P. van Broekhuizen, prof. dr. G. van der Laan en prof. dr. J. Tytgat) forse kritiek geuit op de onderzoeksbevindingen van het RIVM (zie de brief aan de minister).

Kritiek nauwelijks weerlegd
Het RIVM heeft de kritiekpunten niet of nauwelijks inhoudelijk weerlegd en is blijven steken in algemeenheden, zoals dat er geen andere (betere) onderzoeksmethodes waren en het rapport destijds al beoordeeld is door onafhankelijke buitenlandse deskundige wetenschappers.

Onderzoeksplicht
Zeer veel defensiemedewerkers hebben jarenlang met het gevaarlijke PX-10 gewerkt en overduidelijk is dat er door de werkgever volstrekt onvoldoende beschermende maatregelen zijn getroffen. Volgens de AFMP en de MARVER rust in zo’n geval de plicht op de overheidswerkgever om te laten onderzoeken of er nadelige gezondheidseffecten kunnen zijn opgetreden. De Minister lijkt het belang van deze onderzoeksplicht te onderschrijven doordat ze het RIVM in 2011 het bewuste onderzoek heeft laten uitvoeren. Volgens de Minister is daarmee de kous af, maar dat is volgens de AFMP en de MARVER beslist niet het geval. Ook hierop wijzen wij in de brief aan de minister.

Onderste steen moet boven
AFMP-voorzitter Anne-Marie Snels: “Naar onze mening heeft de werkgever de plicht gedegen en opnieuw te onderzoeken of er bij (ex) werknemers levensbedreigende ziektes zijn opgetreden door het – vaak zonder beschermingsmiddelen - jarenlang werken met PX-10. Het kan niét zo zijn dat de werkgever die (ex) werknemers in de kou laat staan! Net als bij Chroom-6 zou het de minister sieren als zij haar zorgplicht serieus neemt en ook voor PX-10 zegt dat ‘de onderste steen boven moet komen’!

Heeft u gewerkt met PX-10 en bent u ziek geworden? Neem dan contact op met de AFMP: px10@afmp.nl

EenVandaag zal vanavond opnieuw aandacht besteden aan PX-10 in haar uitzending van 18.15 uur op NPO1, na het Journaal. Op de website van EenVandaag is een verslag van Willem Jan Bloem te beluisteren.

Hieronder kunt u downloaden:

De brief aan de minister;
Vragen van Tweede Kamerlid Jasper van Dijk (SP) aan de minister van Defensie over de informatiebijeenkomst over PX-10